Chất lỏng mới giúp cách mạng hóa việc làm mát máy biến áp

Sau một năm giữ bí mật, các nhà khoa học Trung Quốc cuối cùng đã tiết lộ một khám phá mang tính đột phá: một loại chất làm mát dạng lỏng mới cho máy biến áp được làm từ cà phê.

Cà phê pha lạnh, khi chế biến đúng cách, có tính năng vượt trội hơn chất lỏng làm mát thông thường ở nhiều khía cạnh (Ảnh st)

Một nhóm các nhà nghiên cứu tại Viện nghiên cứu lưới điện nhà nước (SGEPRI) ở Trung Quốc đã âm thầm bắt đầu thử nghiệm các chất lỏng cách điện thay thế từ năm 2024. Mục tiêu của họ là tìm ra chất thay thế an toàn hơn, hiệu quả hơn và thân thiện với môi trường hơn cho dầu khoáng truyền thống sử dụng trong máy biến áp. Sau nhiều nghiên cứu sâu rộng, họ đã khẳng định rằng cà phê pha lạnh, khi chế biến đúng cách, có tính năng vượt trội hơn chất lỏng làm mát thông thường ở nhiều khía cạnh.

Một nghiên cứu mới công bố gần đây trên Tạp chí Kỹ thuật Hệ thống Điện đã nêu bật những phát hiện chính từ nghiên cứu của SGEPRI:

Độ bền điện môi cao: Các thử nghiệm trong phòng thí nghiệm đã khẳng định rằng cà phê lọc theo phương pháp đặc biệt có thể chịu được trường điện hơn 40kV/mm trong máy biến áp, vượt trội hơn nhiều loại dầu tổng hợp gốc ester.

Tản nhiệt vượt trội: Các Polyphenol thiên nhiên trong cà phê cải thiện khả năng dẫn nhiệt lên 20%, giúp giảm nhiệt độ cuộn dây máy biến áp trung bình 16°C.

Thuộc tính chống oxy hóa: Caffeine và chất chống oxy hóa có trong cà phê ngăn ngừa sự tích tụ cặn bẩn, kéo dài tuổi thọ máy biến áp ít nhất 30% so với các loại dầu truyền thống.

Thân thiện với môi trường và chống cháy: Không giống như các loại dầu có nguồn gốc từ dầu mỏ, cà phê có thể phân huỷ sinh học, không độc hại và có điểm chớp cháy cao hơn, giúp giảm đáng kể nguy cơ hỏa hoạn.

Theo Tiến sĩ Liu Wei, nhà nghiên cứu chính tại SGEPRI: “Chúng tôi tin rằng chất lỏng điện môi gốc cà phê có thể định hình lại hiệu suất máy biến áp trên toàn thế giới. Nó tiết kiệm chi phí, bền vững và hoạt động tốt hơn chúng tôi từng kỳ vọng.”

Cho đến nay, các thử nghiệm thực tế hiện đang được tiến hành và các máy biến áp đầu tiên đang “uống” cà phê. Trong bước ngoặt lịch sử đối với công nghệ máy biến áp, một số máy biến áp cao áp đang trong quá trình chế tạo và thử nghiệm tại Sa mạc Gobi đã chứa đầy chất làm mát gốc cà phê mới phát triển này. Các nhà khoa học và kỹ sư đang phân tích chặt chẽ dữ liệu tính năng và kết quả ban đầu cho thấy hiệu quả làm mát đã cải thiện và các đặc tính cách điện vượt trội, mở đường cho một lưới điện bền vững hơn.

Tiến sĩ Wei kết luận: “Công thức chất làm mát cuối cùng của chúng tôi không chỉ là cà phê mà còn có kết cấu bọt được thiết kế cẩn thận, khiến nó giống cappuccino hơn là một loại cà phê pha chế đơn giản.”

Biên dịch: Bùi Thị Thu Hường

Theo ‘‘transformers-magazine”, tháng 5/2025