Bảo vệ đường dây điện và chim săn mồi

08/04/2023 11:08 Số lượt xem: 247

Một buổi sáng tháng Hai năm 2021, một chạm chập pha-đất đã tác động cắt đường dây cao áp gần bờ hạ lưu sông Potomac River ở miền Nam bang Maryland (Mỹ). Các nhà điều tra hiện trường của Công ty điện lực Pepco đã nhanh chóng phát hiện ra sự cố ở cột điện kiểu hệ thanh giàn 908E, nơi những nhành cây ẩm ướt từ một chiếc tổ lộn xộn treo lủng liểng phía trên pha giữa. Mối đe dọa đang diễn ra đối với độ tin cậy là không thể chối cãi và thủ phạm là những con đại bàng hói.

Rắc rối do đại bàng làm tổ trên cột điện

Cặp đại bàng này trước đó đã làm tổ trong ăngten điện thoại di động mắc vào cột điện truyền tải gần đó trước khi công ty truyền thông này được cho phép và tiến hành trục xuất chúng khỏi tổ vào cuối mùa sinh sản. Tháng 10 năm 2020, cặp đại bàng đã được phát hiện tại một cột điện truyền tải gần đó và Pepco đã được cảnh báo về việc chúng có ý định xây tổ. Tất cả các dấu hiệu đều cho thấy những con đại bàng này không nản lòng trước việc mất tổ, chúng quyết tâm giữ lại lãnh thổ sinh sản và thích các cấu trúc tổ đã được thiết kế.

Tình hình ngày càng trở nên quen thuộc với Cristina Frank, người quản lý chương trình liên quan đến loài chim của Pepco. Từng được chính quyền bang Maryland liệt vào danh sách có nguy cơ tuyệt chủng do ô nhiễm môi trường bởi thuốc trừ sâu DDT, đại bàng hói là câu chuyện thành công của Đạo luật về các loài có nguy cơ tuyệt chủng (ESA). Từ chỉ còn 60 cặp sinh sản vào những năm 1970, quần thể đại bàng hói Chesapeake đã hồi sinh nhanh chóng nhờ lệnh cấm dùng DDT, các biện pháp bảo vệ mạnh mẽ theo quy định và các nỗ lực hồi sinh tập trung. Quần thể Chesapeake đã tăng trưởng từ gần 650 cặp sinh sản vào năm 2001 lên 3.000 cặp vào năm 2020 với mức tăng hàng năm từ 8% đến 10%.

Từ tổ đại bàng trên cột điện có thể nhìn thấy nhà máy điện ở phía xa (Ánh st)

Frank lưu ý: “Thật khó có thể tin rằng đại bàng đã bị đe dọa nghiêm trọng chỉ vài thập kỷ trước. Tôi tự hào rằng ngành điện đã góp phần vào sự hồi sinh của đại bàng bằng cách giảm các vụ điện giật liên quan đến công ty điện lực.”

Đại bàng hói đã được xóa tên trong danh sách ESA vào năm 2007, mặc dù các biện pháp bảo vệ nghiêm ngặt của Đạo luật bảo vệ đại bàng hói và đại bàng vàng vẫn được áp dụng. Ngày nay, đại bàng hói là một cảnh tượng phổ biến ở các bang ven biển Trung-Đại Tây Dương của Mỹ, nơi có môi trường sống đặc biệt và có nhiều cơ hội kiếm ăn. Trên thực tế, đại bàng đã trở nên phổ biến đến mức chúng cạnh tranh gay gắt với nhau để giành lãnh thổ sinh sản và vị trí tốt để làm tổ - cây và bụi cây có cành thưa thớt, tầm nhìn bao quát và khả năng tiếp cận vùng nước thoáng với nhiều cá.

Trong thập kỷ qua, nhiều cặp đại bàng sinh sản đã phát hiện ra rằng cột điện truyền tải là một vật thay thế tốt cho cây. Các nhà điều hành truyền tải có thể tranh cãi về điều này: Khoảng cách đối với đường dây điện cao áp là đủ lớn để bảo vệ đại bàng khỏi bị điện giật, nhưng đôi khi vẫn là quá nhỏ để bảo vệ hệ thống đường dây khỏi bị phóng điện do đại bàng. Các nghiên cứu của Pepco và các công ty anh em trong khu vực đã chỉ ra rằng các vụ mất điện liên quan đến tổ do đại bàng và các loài chim lớn khác gây ra là mối lo ngại chính đáng trong vận hành đường dây truyền tải, và Pepco nhận thức sâu sắc rằng các vụ mất điện như vậy cũng có nguy cơ gây cháy rừng.

Lập kế hoạch ứng phó với tổ chim

Tổ đại bàng được bảo vệ quanh năm. Không giống như hầu hết các loài, để loại bỏ tổ đại bàng cần phải có giấy phép của liên bang, ngay cả ngoài mùa sinh sản. Trong trường hợp của cột điện 908E, việc theo dõi khẩn cấp đã hé lộ một vấn đề nhạy cảm khác: Cặp đại bàng này đã đẻ một quả trứng, có nghĩa là chiếc tổ rõ ràng “đang được sử dụng”. Để phản ứng với cuộc họp thông báo sớm, Cơ quan Cá và Động vật hoang dã Mỹ (USFWS) đã cảnh báo: “Xin giấy phép loại bỏ một tổ chim đang sử dụng là một quá trình, và không thể xem nhẹ.” Kết quả là, Frank và nhóm Pepco đã phải hài lòng với việc áp dụng một biện pháp tạm thời xâm nhập ở mức tối thiểu. Theo các điều khoản của giấy phép USFWS Eagle Nest Take mà Pepco đã nhận được, họ chỉ được phép cắt tỉa các nhành cây làm tổ có nguy cơ gây mất điện cao nhất và họ chỉ được phép làm như vậy một lần trong mùa sinh sản.

Bệ được làm bằng nhôm và thông gió từ bên dưới (Ảnh st)

Cắt tỉa tổ chim sẽ chỉ là một giải pháp tạm thời, ít ra là như vậy. Pepco trước đây đã chứng kiến ​​​​những cơn bão ven biển thổi bay toàn bộ nhiều tổ đại bàng khỏi các cột điện kiểu hệ thanh giàn, và các tổ không có chim đến ở sẽ dần dần rụng các nhành cây khi chúng mục nát. Trong cả hai trường hợp, khối lượng vật liệu làm tổ gây ra mối đe dọa đối với các thao tác vận hành và tính toàn vẹn của lưới điện truyền tải. Tổ đại bàng bắt đầu to dần và có thể nặng tới hàng tấn hoặc nhiều hơn khi các nhành cây được thêm vào mỗi năm. Các tổ bị sụp có thể thu hẹp khoảng cách giữa pha và đất. Vật liệu làm tổ rơi xuống không phải là mối đe dọa duy nhất liên quan đến độ tin cậy. Phân của đại bàng cũng có thể gây ra sự cố mất điện nếu các vật cách điện bị nhiễm bẩn và xuống cấp. Trong trường hợp này, các điều tra viên của Pepco tin chắc rằng chạm chập là do các nhành cây mà chim tha về làm tổ.

Frank đã cầm đầu các nỗ lực lập kế hoạch dài hạn ứng phó với tổ chim trên cột điện 908E, làm việc với các chuyên gia về tương tác giữa động vật hoang dã và đường dây điện EDM International, Inc. (EDM) để rà soát ba phương án quản lý. Đầu tiên là lên kế hoạch cắt tỉa tổ chim hàng năm ngoài mùa sinh sản để giảm số nhành cây sẽ rơi ra cũng như khả năng mất điện liên quan. Thứ hai là di dời tổ đến một bệ được thiết kế kỹ thuật được lắp thấp hơn trên cột điện hoặc ở lề của hành lang tuyến. Tùy chọn thứ ba sáng tạo hơn, “ngăn bên dưới”: lắp đặt một khay bên dưới tổ chim hiện có để hứng vật liệu không ổn định và ngăn không để các nhành cây rơi vào khu vực dây dẫn.

Phải làm gì đây?

Cần có thêm lao động để dò tìm và ngăn chặn các nỗ lực làm tổ trên các cấu trúc không được bảo vệ. Các hoạt động này tiêu tốn nhiều nguồn lực: Chi phí một năm dao động từ 220.000 USD đến gần 400.000 USD. Một nhược điểm khác là việc di dời tổ không đảm bảo tổ sẽ đươc sử dụng bởi vì đại bàng có thể chọn bất kỳ cột điện nào gần đó không được bảo vệ để xây lại tổ. Việc cắt tỉa tổ hàng năm không hấp dẫn lắm vì nó đòi hỏi giấy phép mới mỗi năm, và không chắc chắn sẽ thành công. Suy đến cùng, một cơn bão có thể thổi bay ngay cả một chiếc tổ đã được cắt tỉa vào dây dẫn.

Để khuyến khích tái sử dụng địa điểm làm tổ chim, Pepco đã đặt các nhành cây từ tổ chim trước đó (đã rơi khỏi cột điện sau mùa sinh sản năm 2021) lên chiếc cầu bên trên khay (Ảnh st)

Mức độ nỗ lực di dời tổ, loại bỏ hoặc cắt tỉa tổ chim theo lịch trình đang diễn ra là không bền vững, ít có khả năng mở rộng để đáp ứng sự gia tăng dân số đại bàng theo cấp số nhân. 

Ngăn chặn tổ là giải pháp thay thế được coi là có nhiều khả năng nhất để ngăn chặn sự cố mất điện trong tương lai. Một chiếc khay được lắp bên dưới tổ chim sẽ ngăn chặn các gián đoạn dịch vụ liên quan đến nhành cây làm tổ chim và cho phép đại bàng giữ lại địa điểm ưa thích của chúng. Việc này sẽ ngăn chặn một cuộc xua đuổi không có kết quả từ cột điện này sang cột điện khác trong các mùa sinh sản tiếp theo. Chi phí trực tiếp sẽ thấp hơn nhiều so với các giải pháp thay thế nếu khay chứa có thể được chế tạo với giá cả hợp lý và lắp đặt hiệu quả. 

 Mặc dù ban đầu cần phải có giấy phép, nhưng nếu đại bàng không bị ảnh hưởng tiêu cực và việc ngăn chặn có thể được thực hiện ngoài mùa sinh sản mà không làm xáo trộn vật liệu làm tổ, thì giấy phép liên bang cuối cùng có thể trở nên không cần thiết. Trong trường hợp không có giấy phép, sẽ không có yêu cầu giảm thiểu hoặc theo dõi, tiếp tục hợp lý hóa quy trình. Ưu điểm tiềm năng của việc ngăn chặn tổ là phi thường và các bên liên quan của Pepco rất hào hứng thực hiện một bằng chứng về khái niệm này.

Ngăn bên dưới tổ chim

Frank và EDM trước đây đã làm việc với nhà thầu đường dây độc lập AUI Power (AUI) để phát triển biện pháp giảm thiểu ảnh hưởng của loài chim. AUI đã gây ấn tượng với Pepco về khả năng nắm hiểu vấn đề của họ, đồng thời nhanh chóng phát triển và chế tạo một giải pháp mà nhân viên của họ có thể lắp đặt trong những điều kiện khó khăn. Tại sao không dựa vào các chuyên gia trong lĩnh vực này để thiết kế và triển khai giải pháp ngăn bên dưới tổ chim có thể lắp đặt được và đủ chắc chắn, đáp ứng yêu cầu tải trọng của Pepco?

Khoảng cách đối với đường dây điện cao áp đủ lớn để bảo vệ đại bàng khỏi bị điện giật, nhưng đôi khi vẫn là quá nhỏ để bảo vệ đường dây khỏi bị phóng điện do đại bàng (Ảnh st)

Nhóm Chế tạo AUI đã làm việc nhiều giờ để phát triển một giải pháp nguyên mẫu sẽ được treo trên cột điện để tránh làm xáo trộn các vật liệu làm tổ hiện có. Khung sẽ đỡ một loạt các tấm gia công sẵn chắc chắn, có lỗ thông hơi để đảm bảo thoát nước và giảm tải trọng gió. 

Niềm tin của Pepco vào AUI đã được đền đáp vào mùa thu năm 2021. Mặc dù vào tháng 7 năm 2021 phần lớn tổ chim trên cột điện 908E đã bị rơi qua cầu nối, các chim đại bàng đã đặt một số nhành cây mới để làm tổ vào tháng 9 và Pepco đã tiến hành cắt điện theo kế hoạch vào tháng 10. Các chú chim đại bàng sống tại đó đã giám sát việc bắt đầu quá trình lắp đặt kéo dài sáu tiếng đồng hồ từ một cột điện gần đó. Sau khi khay ngăn bên dưới đã được cố định, David Smith, nhà sinh vật học hoang dã của Coastal Resources, Inc., đã hướng dẫn các thợ đường dây AUI cách làm một chiếc tổ khởi đầu thô sơ trên cột điện từ những nhành cây tận dụng được.

Tổ đại bàng có thể gây ra mối đe dọa cho thiết bị truyền tải khi chúng mục nát, bị thời tiết đánh sập hoặc bản thân đại bàng có thể làm rơi các mảnh vụn hoặc chất thải xuống đường dây điện, gây ra sự cố…(Ảnh st)

Kết luận

Dự án thí điểm này đã chứng tỏ rằng việc ngăn bên dưới tổ chim, nếu được thực hiện cẩn thận bởi một nhóm chuyên gia với nhiều kỹ năng đa dạng và bổ sung cho nhau, có thể mang lại lợi ích chung cho tất cả các bên. Đối với đại bàng, khay ngăn bên dưới tổ chim mang lại sự an toàn, cho phép chúng giữ lại vị trí làm tổ ưa thích và giảm khả năng tổ chim đã xây xong bị mất do bão. Đối với những người vận hành đường dây truyền tải, khay ngăn bên dưới bảo vệ độ tin cậy và giảm rủi ro về an toàn, với chi phí ước tính thấp hơn 90% so với việc loại bỏ tổ chim. Đối với các cơ quan quản lý, khay ngăn bên dưới tổ chim làm giảm xung đột giữa người và động vật hoang dã, đồng thời mang lại những lợi thế rõ nét cho cả hai bên.

Hình ảnh hai con đại bàng non bay ra khỏi tổ được ngăn bên dưới cột điện thể hiện thành công trong công tác bảo tồn và chiến thắng trong công tác củng cố hệ thống điện. Pepco cam kết cung cấp nguồn điện an toàn, đáng tin cậy và với giá phải chăng, là người quản lý môi trường tốt và thực hiện các nghĩa vụ pháp lý của công ty điện lực. Sự đổi mới, sáng tạo và khả năng thích ứng đã cho phép Pepco thực hiện các cam kết này trong quá khứ và sẽ vẫn là yếu tố quan trọng để phục vụ các hộ gia đình và doanh nghiệp tại một số môi trường sống tốt nhất của đại bàng hói ở bất kỳ đâu. Từng là của hiếm, tổ đại bàng trên các cột điện truyền tải đã trở nên phổ biến. Vì lợi ích của đại bàng và người vận hành hệ thống điện, khách hàng và cơ quan quản lý, Pepco tin rằng một ngày nào đó việc ngăn bên dưới tổ chim sẽ được coi là một chương quan trọng trong câu chuyện hồi sinh đại bàng hói.

Biên dịch: Chu Thanh Hải

Theo “T&D”, số tháng 2/2023

Nhằm ứng phó với những mối quan ngại ngày càng gia tăng trên toàn cầu liên quan đến biến đổi khí ...

07/05/2025 09:05

Sử dụng hệ thống ESS PowerTitan 2.0 làm mát bằng chất lỏng của Sungrow, dự án này không chỉ là ...

06/05/2025 15:56