Ngành năng lượng và điện lực đang đứng trước ngã ba đường. Với các mục tiêu phát triển bền vững ngày càng chặt chẽ, công nghệ tiến hoá với tốc độ chưa từng thấy và áp lực pháp lý ngày càng gia tăng, các công ty phải đối mặt với nhu cầu cấp thiết về hiện đại hóa ngày càng tăng. Bám víu vào các thực hành kỹ thuật lỗi thời không chỉ kém hiệu quả mà còn tốn kém. Các tổ chức không thích ứng được sẽ có nguy cơ tăng chi phí chung, hoạt động kém hiệu quả và mất lợi thế cạnh tranh.
Các chiến lược tốt nhất phải cân bằng giữa đổi mới, tính bền vững và quản lý chi phí (Ảnh st)
Tuy nhiên, hiện đại hóa không nhất thiết phải thực hiện các hành động quá sức. Bằng cách tích hợp các thực hành kỹ thuật số và kỹ thuật vật lý, các doanh nghiệp có thể nâng cao hiệu quả, cắt giảm chi phí và đạt được các mục tiêu phát triển bền vững. Chìa khóa nằm ở việc áp dụng cách tiếp cận chiến lược và lựa chọn sự kết hợp đúng đắn các công nghệ. Mặc dù chiến lược tốt nhất sẽ khác nhau giữa các tổ chức nhưng tất cả đều phải cân bằng giữa đổi mới, tính bền vững và quản lý chi phí.
Tại sao chuyển đổi số là điều không thể thương lượng
Trọng tâm của kỹ thuật hiện đại là chuyển đổi số. Trí tuệ nhân tạo (AI), học máy (ML) và Internet vạn vật (IoT) đang định hình lại các hoạt động, giúp các quy trình trở nên thông minh hơn và nhanh hơn.
Lấy ví dụ về bảo trì tiên đoán do AI cung cấp. Thay vì chờ đợi thiết bị hỏng hóc - dẫn đến thời gian ngừng hoạt động tốn kém, các thuật toán AI có thể phát hiện các vấn đề tiềm ẩn trước khi chúng xảy ra. Cách tiếp cận chủ động này giúp giảm thiểu các sự cố, chi phí sửa chữa thấp hơn và hoạt động tổng thể diễn ra suôn sẻ hơn.
Mặc dù có nhiều lợi thế, nhiều công ty vẫn còn chậm triển khai
Theo khảo sát mới nhất của Công ty dịch vụ kỹ thuật số Capgemini (Pháp) về xu hướng kỹ thuật và nghiên cứu và phát triển (R&D), chỉ có 35% các công ty kỹ thuật coi năng lực của họ vượt trội so với đối thủ cạnh tranh. Tuy nhiên, 70% đặt mục tiêu mở rộng các sáng kiến kỹ thuật số trong vòng ba năm tới, cho thấy khoảng cách giữa tham vọng và thực hiện.
Để thu hẹp khoảng cách này, các nhà lãnh đạo phải tập trung vào việc tích hợp liền mạch các công nghệ mới nổi như AI vào các hệ thống hiện có. Nếu không tích hợp đúng cách, các nỗ lực chuyển đổi có nguy cơ không hoàn thiện - các lỗ hổng sẽ sớm xuất hiện.
Khi hiện đại hóa, các công ty cũng phải cân nhắc đến mức tiêu thụ năng lượng
AI và điện toán đám mây thúc đẩy hiệu quả, nhưng chúng đi kèm với một cái giá phải trả. Nhu cầu cho các trung tâm dữ liệu đang tăng vọt và nhu cầu năng lượng của chúng rất lớn. Ví dụ như tại Ireland, các trung tâm dữ liệu nay đã tiêu thụ 21% tổng lượng điện của cả nước (theo số liệu từ Cục Thống kê Trung ương). Để cân bằng giữa đổi mới và tính bền vững, các tổ chức phải đầu tư vào cơ sở hạ tầng năng lượng tái tạo hiệu quả.
“Kỹ thuật không còn chỉ là duy trì cơ sở hạ tầng mà là khai thác lợi thế cả trí tuệ con người và trí tuệ nhân tạo để tạo ra các hệ thống hiệu quả, sẵn sàng cho tương lai.”
Lưới điện thông minh hơn, chi tiêu thông minh hơn
Các lưới điện truyền thống đang phải vật lộn để theo kịp nhu cầu năng lượng đang tiến hoá, đặc biệt là khi năng lượng tái tạo đóng vai trò lớn hơn. Thách thức này đã đẩy nhanh sự chuyển đổi sang lưới điện thông minh, khai thác lợi thế dữ liệu thời gian thực, tự động hóa và các thuật toán AI để tối ưu hóa phân phối năng lượng.
Các công ty điện lực hiện đã và đang chuyển động theo hướng này. Nhiều công ty đang đầu tư vào hydro xanh và điện gió ngoài khơi, giúp năng lượng tái tạo trở nên dễ tiếp cận và giá cả phải chăng hơn. Trong khi đó, các công ty trên khắp Bắc Mỹ và Châu Âu đang triển khai các công cụ dự báo dựa trên AI để cân bằng tốt hơn cung và cầu năng lượng.
Một lưới điện thông minh đã triển khai tốt không chỉ nâng cao độ tin cậy và sự hài lòng của khách hàng mà còn giảm chi phí. Với khả năng cải thiện cân bằng phụ tải và phản hồi nhu cầu theo thời gian thực, các công ty có thể ngăn ngừa các sự cố mất điện và cắt giảm lãng phí năng lượng - dẫn đến một hệ thống năng lượng hiệu quả và dẻo dai hơn.
Vũ khí bí mật của kỹ thuật hiện đại
Công nghệ rất quan trọng, nhưng cách thức hoạt động của các nhóm cũng quan trọng không kém.
Phương pháp Agile - ban đầu từ phát triển phần mềm - hiện đang chuyển đổi kỹ thuật. Thay vì các quy trình làm việc cứng nhắc, chậm chạp, Agile thúc đẩy tính linh hoạt, ra quyết định nhanh chóng và cải thiện liên tục.
Các khuôn khổ như Scrum và Kanban cho phép các nhóm chia nhỏ các dự án lớn thành các nhiệm vụ nhỏ hơn, dễ quản lý hơn, cho phép thử nghiệm và tinh chỉnh theo thời gian thực. Sự linh hoạt này ngăn không để các dự án bị kẹt trong các chu kỳ kéo dài và thúc đẩy sự đổi mới.
Các nhà lãnh đạo doanh nghiệp đang ghi nhận điều này. Ngày càng có nhiều người nhận ra sự nhanh nhẹn là một lợi thế chiến lược: 33% tin rằng nó trực tiếp giúp giảm chi phí, trong khi 29% cho rằng nó giúp đẩy nhanh thời gian đưa sản phẩm ra thị trường.
Trong một ngành mà sự chậm trễ có thể phải trả giá đắt thì khả năng xoay chuyển nhanh chóng chính là yếu tố thay đổi cuộc chơi.
Đầu tư vào cộng tác và phát triển lực lượng lao động
Ngay cả những công nghệ tiên tiến nhất cũng sẽ không mang lại kết quả nếu các nhóm không thống nhất, không được đào tạo và không được trao quyền để sử dụng chúng một cách hiệu quả.
Việc cộng tác liên chức năng hiện quan trọng hơn bao giờ hết. Các tổ chức khuyến khích giao tiếp cởi mở và chia sẻ kiến thức sẽ thấy kết quả dự án tốt hơn và đổi mới nhanh hơn.
Tuy nhiên, vẫn còn thiếu hụt đáng kể về kỹ năng.
Trong khi hầu hết các công ty thừa nhận nhu cầu về chuyển đổi số, 27% công ty không tự tin vào năng lực kỹ thuật số hiện tại của họ. Việc thu hẹp khoảng cách này đòi hỏi phải đầu tư vào các chương trình đào tạo, công cụ học tập có AI hỗ trợ và giáo dục liên tục.
Không chỉ là việc xây dựng kỹ năng, các công ty ưu tiên phát triển nhân viên sẽ hưởng lợi từ việc giữ chân nhân viên tốt hơn, sự hài lòng trong công việc cao hơn và cải thiện năng suất.
Để mở rộng chuyên môn một cách hiệu quả, một số doanh nghiệp đang tìm đến các nhà cung cấp dịch vụ kỹ thuật bên ngoài, cho phép họ khai thác các kỹ năng chuyên môn khi cần thiết trong khi vẫn theo kịp nhu cầu của ngành.
Công nghệ điện toán đám mây
Điện toán đám mây là công nghệ gắn kết mọi thứ lại với nhau. Cơ sở hạ tầng dựa trên đám mây cho phép các tổ chức mở rộng quy mô hoạt động một cách năng động mà không cần đầu tư lớn ban đầu. Nó cũng thúc đẩy sự hợp tác liền mạch giữa các nhóm toàn cầu và tạo điều kiện cho việc ra quyết định dựa trên dữ liệu.
Ví dụ như, nhiều công ty điện lực hàng đầu đang bắt đầu khai thác lợi thế phân tích lưới điện dựa trên đám mây để tối ưu hóa phân phối năng lượng và hỗ trợ tích hợp năng lượng tái tạo. Bằng cách mở rộng quy mô các nguồn lực theo thời gian thực, họ khớp năng lực với nhu cầu trong khi vẫn kiểm soát được chi phí.
Ngoài việc tiết kiệm chi phí, nền tảng đám mây còn đóng vai trò là trung tâm cho các nhóm kỹ thuật để cộng tác, chia sẻ dữ liệu và trích xuất thông tin chi tiết do AI cung cấp. Đối với các dự án quy mô lớn bao gồm nhiều bên liên quan, một hệ thống thống nhất dựa trên đám mây là bước ngoặt thay đổi cuộc chơi.
Đạt được kỹ thuật bền vững, tiết kiệm chi phí
Hiện đại hóa kỹ thuật không chỉ là cắt giảm chi phí hoặc áp dụng công nghệ mới nhất mà còn là xây dựng một tương lai thông minh hơn và bền vững hơn.
Các công ty có cách tiếp cận chủ động sẽ có vị thế tốt hơn để xử lý nhu cầu năng lượng đang tăng trưởng, các quy định đang tiến hóa và kỳ vọng ngày càng cao của khách hàng. Tuy nhiên, hiện đại hóa không phải là giải pháp một lần mà là một quá trình liên tục. Các công ty thành công nhất sẽ là những công ty luôn thích nghi, liên tục đầu tư vào đổi mới, cộng tác và phát triển nguồn nhân lực.
Kỹ thuật không còn chỉ là duy trì cơ sở hạ tầng; kỹ thuật là khai thác lợi thế cả trí tuệ con người và trí tuệ nhân tạo để tạo ra các hệ thống hiệu quả, sẵn sàng cho tương lai.
Khi các ngành công nghiệp tiến lên, sự khác biệt thực sự sẽ không chỉ là bản thân công nghệ mà còn là cách các tổ chức tích hợp công nghệ vào khuôn khổ chiến lược. Các công ty làm chủ được sự cân bằng này sẽ dẫn đầu trong việc định hình kỷ nguyên đổi mới tiếp theo.
Biên dịch: Phạm Gia Đại
Theo "PEI", tháng 5/2025